Vận đơn (Bill of Lading – B/L) là chứng từ chuyên chở hàng hóa do người có chức năng phát hành cho người gửi hàng sau khi hàng hóa đã được bốc lên phương tiện vận chuyển hoặc được nhận để chở. Có 3 loại vận đơn phổ biến: vận đơn đích danh (Straight Bill of Lading), vận đơn vô danh (to bearer Bill of Lading), vận đơn theo lệnh (to order Bill of Lading). Vậy Vận đơn theo lệnh(To order Bill of Lading) là gì? .Hôm nay hãy cùng Vietlog khám phá ngay nha!
I. Vận đơn theo lệnh(To order Bill of Lading) là gì?
Là loại vận đơn mà người chuyên chở sẽ giao hàng theo lệnh (to order) của người có quyền nhận hàng ghi trên vận đơn. Người có quyền nhận hàng có thể lấy hàng hoặc chuyển nhượng quyền đó cho người khác.
Vận đơn theo lệnh – To order Bill of Lading hay còn gọi vận đơn ký hậu.
Vận đơn theo lệnh có thể được đích danh (named) hoặc vô danh (blank), phụ thuộc vào cách ký hậu trên vận đơn. Trên vận đơn đích danh, tên và các thông tin của người nhận hàng được ghi rõ, còn vận đơn vô danh không ghi tên của người nhận hàng, cho phép người chủ hàng chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa một cách linh hoạt.
Lưu ý: vận đơn theo lệnh phải là vận đơn gốc (Original Bill of Lading) mới có thể chuyển nhượng.
>>> Xem thêm: Vận đơn đích danh (Straight Bill of Lading) là gì?
II. Khi nào sử dụng vận đơn theo lệnh (To Order B/L)?
Vận đơn theo lệnh (To Order B/L) là một loại vận đơn có tính chuyển nhượng cao, được sử dụng để chuyển giao quyền sở hữu và chuyển nhượng lô hàng. Cho phép quyền sở hữu hàng hóa có thể được chuyển nhượng thông qua việc ký hậu vận đơn. Do đó thực tế vận đơn này được sử dụng phổ biến hơn.
– Người nhận hàng (consignee) muốn ràng buộc quyền nhận hàng từ người mua khác
– Người gửi hàng muốn ràng buộc lô hàng: người bán vẫn hoàn thành trách nhiệm giao hàng lên tàu nhưng chưa chỉ định người mua đươc nhận hàng mà vẫn có quyền khống chế toàn bộ lô hàng.
Ví dụ: Công ty A ở Việt Nam bán hàng cho công B ở Mỹ. Do lần đầu giao dịch nên công ty A sẽ phát hành vận đơn ký hậu để trống consignee. Thông qua mail công ty B sẽ thấy hàng được gửi lúc này khi B thanh toán cho công ty A thì A sẽ ký hậu bộ vận đơn gốc để chuyển quyền nhận hàng cho công ty nhập khẩu B và gửi toàn bộ vận đơn gốc cho công ty B.
– Ngân hàng mở L/C ràng buộc trách nhiệm nhận hàng.
Tuy nhiên, vận đơn theo lệnh có một số hạn chế và phức tạp hơn vận đơn thông thường. Quy trình và yêu cầu pháp lý liên quan cần tuân thủ chặt chẽ. Điều này giúp đảm bảo tính hợp lệ và an toàn khi chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa.
III. Các loại vận đơn theo lệnh (To Order B/L) thông dụng hiện nay
1.To order of consignee (Vận đơn theo lệnh của người nhận hàng)
Các thông tin cần lưu ý trên vận đơn theo lệnh của người nhận hàng:
– Hàng sẽ được giao theo lệnh của người nhận hàng;
– Ở mục”Consignee” trên vận đơn sẽ ghi:
“To order of [ghi rõ tên, địa chỉ và số điện thoại/fax của consignee]”.
Ví dụ: Công ty A ở Việt Nam bán hàng cho công ty B ở Mỹ, B lại bán hàng cho công ty C ở Singapore. Khi hàng đến, C sẽ là người trực tiếp lấy hàng ở cảng (còn B là người được ghi ở mục Notify party). Muốn lấy hàng, C phải được B ký hậu lên vận đơn lên mặt sau của vận đơn thì C mới lên hãng tàu nhận D/O lấy hàng được. Ngay từ đầu, khi gửi S/I cho A, B sẽ phải yêu cầu A ghi ở ô consignee theo cách như vậy.
Lưu ý: B có thể ký hậu cho C theo 3 cách
Một là, B đóng dấu ký tên vào mặt sau và ghi dòng chữ “Deliver to C” thì chỉ có C mới lên hãng tàu nhận D/O lấy hàng được. Kiểu này gọi là Ký hậu Đích danh.
Hoặc, giả sử vì một lý do nào đó mà C huỷ hợp đồng với B, lúc này B sẽ ghi “Deliver to myself”. Lúc này B sẽ là người đi lấy hàng.
Hai là, B ghi vào mặt sau chữ “Deliver to order of C – Giao hàng theo lệnh của C” thì C có thể lại tiếp tục được chuyển nhượng vận đơn cho người tiếp theo bằng cách ký hậu thêm một lần nữa ở phía mặt sau của vận đơn. Kiểu này gọi là ký hậu Theo lệnh.
Ba là, B chỉ đóng dấu ký tên vào mặt sau và không ghi gì cả. Kiểu ký hậu này gọi là Ký hậu vô danh. Lúc này, C hay bất cứ người nào cầm được vận đơn đã ký hậu này đề có thể lấy được hàng và sở hữu lô hàng.
2.To order of shipper (Vận đơn theo lệnh của người gửi hàng)
Hàng sẽ được giao theo lệnh của người gửi hàng.
Ở mục”Consignee” trên vận đơn sẽ ghi “To order of shipper” hay chỉ ghi “To order”.
Sau khi nhận được B/L gốc từ hãng tàu, shipper/người XK thực hiện việc ký hậu vào mặt sau của vận đơn, rồi gửi vận đơn này cho consignee/người NK nhận hàng. Nếu không có ký hậu của shipper, consignee không thể lấy được hàng.
Một lý do khác khiến người XK thích vận đơn “To order of shipper” là để phòng trường hợp người NK không thanh toán. Nếu người NK không muốn nhận hàng, người XK có thể bán lại lô hàng. Người XK có thể bán trên chứng từ cho người khác mà không gặp rắc rối. Vì úc này, vận đơn ghi giao hàng theo lệnh của người XK.
Có 3 cách ký hậu:
Một là, shipper A đóng dấu ký tên vào mặt sau và ghi dòng chữ “Deliver to B” = “Giao cho B” thì chỉ có consginee B mới lên hãng tàu nhận D/O lấy hàng được. Kiểu này gọi là Ký hậu Đích danh.
Hai là, A đóng dấu ký tên vào mặt sau và ghi dòng chữ “Deliver to order of B – Giao hàng theo lệnh của B” thì B có thể lại tiếp tục được chuyển nhượng vận đơn cho người tiếp theo bằng cách ký hậu thêm một lần nữa ở phía mặt sau của vận đơn. Kiểu này gọi là ký hậu Theo lệnh.
Ba là, A chỉ đóng dấu ký tên vào mặt sau và không ghi gì cả. Kiểu ký hậu này gọi là Ký hậu vô danh. Kiểu vận đơn này rất nguy hiểm trong trường hợp thất lạc chứng từ.
3.To order of a issuing bank (Theo lệnh của Ngân hàng Mở L/C):
– Ở mục”Consignee” trên vận đơn sẽ ghi “To order of [tên Ngân hàng Mở]”
– Loại B/L này dùng trong trường hợp thanh toán bằng L/C.
Khi thanh toán bằng L/C, chủ sở hữu hàng hóa là ngân hàng Mở cho đến khi người NK lấy chứng từ. Nếu người NK muốn lấy chứng từ, họ phải thanh toán đủ tiền hàng. Nếu chưa ký quỹ đủ 100%, ngân hàng sẽ yêu cầu thanh toán. Sau khi thanh toán, ngân hàng sẽ ký hậu vào mặt sau của vận đơn. Người NK sau đó mới lên hãng tàu nhận D/O và lấy hàng.
Ngân hàng Mở có thể ký hậu theo 03 cách
Một là, Ngân hàng Mở đóng dấu ký tên vào mặt sau và ghi dòng chữ “Deliver to B” thì chỉ có B (người NK) mới lên hãng tàu nhận D/O lấy hàng được. Kiểu này gọi là Ký hậu Đích danh.
Giả sử vì người NK không đủ tiền trả cho ngân hàng để lấy bộ chứng từ (hoặc người NK từ chối nhận hàng), ngân hàng Mở sẽ ghi “Deliver to myself”. Lúc này, ngân hàng sẽ là người đi lấy hàng và sở hữu lô hàng.
Hai là, ngân hàng mở đóng dấu ký tên vào mặt sau, và ghi dòng chữ “Deliver to order of B – Giao hàng theo lệnh của B” thì B (người NK) có thể lại tiếp tục được chuyển nhượng vận đơn cho người tiếp theo bằng cách ký hậu thêm một lần nữa ở phía mặt sau của vận đơn. Kiểu này gọi là ký hậu Theo lệnh.
Ba là, ngân hàng mở chỉ đóng dấu ký tên vào mặt sau và không ghi gì cả. Kiểu ký hậu này gọi là Ký hậu vô danh.
IV. Kết luận
Có 3 loại vận đơn phổ biến: vận đơn đích danh (Straight Bill of Lading), vận đơn vô danh (to bearer Bill of Lading), vận đơn theo lệnh (to order Bill of Lading). Việc hiểu rõ từng loại vận đơn giúp bạn đưa ra quyết định lựa chọn vận đơn phù hợp. Hy vọng qua bài viết “Vận đơn theo lệnh(To order Bill of Lading) là gì”, VIETLOG đã có thể đem đến cho bạn những thông tin hữu ích! Cảm ơn bạn đã đọc hết bài viết này! Nếu có bất cứ thắc mắc gì, đừng ngần ngại mà hãy để lại bên dưới phần bình luận cho Vietlog biết nha!!!
- Vietlog- Trao kinh nghiệm, trao việc làm trong lĩnh vực XNK
- Nơi giúp hàng trăm sinh viên bước vào nghề XNK thành công
- Zalo/ phone tư vấn: 0326142207 ( Ms Xuan)
- Face: Xnk Thực Tế Vietlog