Sự khác biệt giữa vận đơn tàu chợ và vận đơn tàu chuyến

 

Vận đơn tàu chợ và vận đơn tàu chuyến là hai loại vận đơn phổ biến thường gặp trong hoạt động Logistics. Vậy sự khác biệt giữa vận đơn tàu chợ và vận đơn tàu chuyến là gì? Hôm nay, hãy cùng Vietlog khám phá ngay trong bài viết này nha!

 

A. Vận đơn tàu chợ là gì?

1. Khái niệm 

– Liner Bill of Lading hay vận đơn tàu chợ là một loại vận đơn do hãng tàu phát hành cho các tàu chạy theo lịch trình cố định, thường được sử dụng trong vận tải biển.

– Nguyên tắc hoạt động: là quá trình mà chủ hàng (Shipper) trực tiếp hoặc thông qua người môi giới (Broker) yêu cầu chủ tàu (Ship Owner) cung cấp chỗ trên tàu để vận chuyển hàng hóa từ cảng xuất phát đến cảng đích. Trong dịch vụ này, hãng tàu sẽ cung cấp container rỗng cho chủ hàng để đóng hàng vào, sau đó thực hiện việc vận chuyển container đến điểm đích theo lịch trình đã định.

2. Đặc điểm của Liner bill of lading

– Tàu chạy thường xuyên trên một tuyến đường nhất định ( tàu định tuyến), ghé qua những cảng quy định và theo một lịch trình định trước. Do vậy chủ hàng phải tuân thủ nghiêm ngặt thời gian giao hàng lên tàu.

– Lịch tàu chạy thường được các hãng tàu công bố trên phương tiện thông tin đại chúng để thuận lợi cho khách hàng.

>>>Xem thêm: Vận đơn theo lệnh(To order Bill of Lading) là gì

3. Chức năng của vận đơn tàu chợ

–  Chứng từ sở hữu hàng hóa

Đây là chứng từ quan trọng trong quá trình xuất nhập khẩu, xem như chứng từ xác nhận quyền sở hữu hàng hóa, hàng hóa đã được nhận lên tàu và đang trong quá trình vận chuyển đến điểm đến cuối cùng và vận đơn tàu chợ này hoàn toàn được ngân hàng chấp nhận khi thanh toán qua L/C.

– Bằng chứng về hợp đồng vận chuyển 

Liner Bill of Lading (Vận đơn tàu chợ) là chứng từ pháp lý về thỏa thuận giữa hãng tàu và người gửi hàng, ghi rõ các điều kiện vận chuyển và trách nhiệm của các bên. Vận đơn tàu chợ giúp đảm bảo rằng cả hai bên tuân thủ đúng các điều khoản về thời gian, chi phí, và quy trình vận chuyển.

– Biên lai nhận hàng (Receipt of Goods)

Khi hãng tàu phát hành vận đơn tàu chợ, là xác nhận rằng hàng hóa đã được nhận và xếp lên tàu theo đúng yêu cầu của người gửi hàng. Chứng minh hàng hóa đã được tiếp nhận đầy đủ và trong tình trạng phù hợp tại thời điểm vận chuyển.

4. Ưu và nhược điểm

Ưu điểm

+ Không giới hạn về khối lượng hàng hóa có thể vận chuyển, đáp ứng nhu cầu vận chuyển linh hoạt của chủ hàng.

+ Việc bốc dỡ thường do chủ tàu đảm nhận cho nên đơn giản được thủ tục.
+ Việc tính toán điều kiện giao nhận trong mua bán dễ dàng, vì tàu chạy theo một lịch trình đã định trước.

+ Thuận tiện cho chủ hàng trong việc tính toán hiệu quả kinh doanh: vì căn cứ vào biểu cước có thể tính toán được tiền cước trước.
+ Chủ hàng có thể chủ động đặt chỗ trước, linh hoạt trong việc sắp xếp lịch trình vận chuyển.

Nhược điểm

+ Cước thuê tàu trên một đơn vị hàng hóa chuyên chở thường cao hơn cước thuê tàu chuyến: do đã tính cả chi phí xếp dỡ và cả phần tàu chạy không hàng.

+ Về mặt pháp lý người thuê tàu chợ thường ở thế yếu vì không được tự do thỏa thuận các điều kiện chuyên chở mà phải chấp nhận các điều kiện in sẵn trong vận đơn

B. Vận đơn tàu chuyến 

1. Khái niệm

– Tàu chuyến là loại hình vận tải đường biển do hãng tàu cung cấp dịch vụ. Chủ hàng được thuê trước lịch trình chuyển hàng, chứ không chạy theo lịch trình có sẵn. Đối tượng chở hàng sẽ là những loại hàng đặc thù, số lượng lớn.

– Vận đơn tàu chuyến (Charter Party B/L) được phát hành theo các điều khoản của hợp đồng thuê tàu chuyến và không ràng buộc nghĩa vụ của các bên, chỉ đóng vai trò như một “phụ lục” của hợp đồng thuê tàu.

– Nguyên tắc hoạt động

Thuê tàu chuyến (Voyage) là chủ tàu (Ship-owner) cho người thuê tàu (Charterer) thuê toàn bộ chiếc tàu để chuyên chở hàng hóa từ cảng này sang cảng khác. Trong phương thức thuê tàu chuyến, mối quan hệ giữa người thuê tàu (chủ hàng) với người cho thuê tàu (chủ tàu) được điều chỉnh bằng C/P. Hợp đồng này do hai bên thỏa thuận ký kết.

2. Chức năng của vận đơn tàu chuyến 

-Vận đơn tàu chuyến (Charter Party B/L) thì không được xem như là một chứng từ sở hữu hàng hóa. 

-Charter Party B/L cũng không thể hiện rõ trách nhiệm của các bên và chỉ được xem như là biên lai nhận hàng. Mọi trách nhiệm, quyền hạn của các bên đều phụ thuộc vào hợp đồng thuê tàu.

3. Ưu nhược điểm

Ưu điểm

Thuê tàu chuyến được nhiều doanh nghiệp lớn sử dụng, bởi những ưu điểm:

+ Giá cước thuê tàu rẻ hơn so với tàu chợ (thường rẻ hơn 30%).

+ Người thuê tàu được tự do thỏa thuận mọi điều khoản trong hợp đồng.

+ Tốc độ chuyên chở hàng hóa nhanh vì tàu thuê thường chạy thẳng từ cảng xếp đến cảng dỡ, ít ghé các cảng dọc đường.

+ Tính linh hoạt cao: Có thể yêu cầu xếp dỡ ở bất kỳ cảng nào và có thể thay đổi cảng xếp dỡ dễ dàng.

Nhược điểm

+ Kỹ thuật thuê tàu, ký kết hợp đồng khá phức tạp vì đòi hỏi thời gian đàm phán.
+ Giá cước biến động thường xuyên và rất mạnh, đòi hỏi người thuê phải nắm vững thị trường.

C. Phân biệt vận đơn tàu chợ và vận đơn tàu chuyến

Tiêu chí	Vận đơn tàu chợ	Vận đơn tàu chuyến
Đặc trưng	Phát hành cho các chuyến tàu chạy theo lịch trình cố định.	Phát hành dựa trên hợp đồng thuê tàu chuyến, không theo lịch trình cố định.
Chức năng	Là chứng từ sở hữu hàng hóa	Chủ yếu là biên lai nhận hàng, không phải là chứng từ sở hữu hàng hóa.
Chuyển nhượng	Có thể chuyển nhượng cho bên thứ ba.	Không có chức năng chuyển nhượng quyền sở hữu.
Điều khoản vận chuyển	Các điều khoản được quy định bởi hãng tàu.	Các điều khoản tuân theo hợp đồng thuê tàu chuyến.
Tính pháp lý	Là tài liệu chính thức trong giao dịch thương mại và tài chính.	Chỉ là phần bổ sung cho hợp đồng thuê tàu và thường ghi rõ “theo hợp đồng thuê tàu.”
Chi phí bốc dỡ	Thông thường do hãng tàu chịu trách nhiệm.	Do các bên thỏa thuận trong hợp đồng thuê tàu.

D. Kết luận

Việc hiểu rõ từng loại vận đơn giúp bạn đưa ra quyết định lựa chọn vận đơn phù hợp. Hy vọng qua bài viết này,  VIETLOG đã có thể đem đến cho bạn những thông tin hữu ích! Cảm ơn bạn đã đọc hết bài viết này! Nếu có bất cứ thắc mắc gì, đừng ngần ngại mà hãy để lại bên dưới phần bình luận cho Vietlog biết nha!!!

• Vietlog- Trao kinh nghiệm, trao việc làm trong lĩnh vực XNK
• Nơi giúp hàng trăm sinh viên bước vào nghề XNK thành công
• Zalo/ phone tư vấn: 0326142207 ( Ms Xuan)
• Face: Xnk Thực Tế Vietlog